Laithiangtho Dokna (Jeremiah 49-50)

1. Gad minamte ii ngam ah akuate in teang ziam?
a. Ashuriah milim biate
b. Baal miliam biate
c. Molech pathian biate

2 TOPA in akua ii suanlepalte suhsiat sawm ziam?
a. Ishmeal
b. Canaan
c. Esau

3 Edom sia abang in theam ziam?
a. Milim biakna
b. Kiphatsakna
c. Sumlepai

4. Edom te patauna aw sia koisung tuipi dok dong in kiza tu ziam?
a. Aqaba
b. Mediterranian
c. Tuipithi

5. A kua ii kumpi inn sia kihaltum tu ziam?
a. Nebuchanezzar
b. Pharoh
c. Benhadad

6. Kuate in akhuapi kongkha kalhna zongh nei ngawl ziam?
a. Hamath
b. Arpad
c. Hazorte

7. Babylonte ii milim pathian sia ___ hi.
a. Baal
b. Marduk
c. Molech

8. Kuate in Babylonia sim tu ziam?
a. Saksang mite
b. Israel
c. Assyria

9. Akua in Israelte ii angu khimtham ziam?
a. Bennaded
b. Etheopia
c. Nebuchanezzar

10. Babylonia in leitung buppi ___ hi.
a. uk tu
b. kamkumh tu
c. sek taw seaktham

11. ___ sia doaite, tha ngilote le vacim thiangtho ngawlte tenna ngam suak tu hi.
a. Syria
b. Babylon
c. Egypt

12. ___  awnging nasia tu ahikom leitung buppi liing tu hi.
a. Babylon a bo na
b. Nun nunung kipatna
c. Ngalkidona


Jeremiah 49
Ammon tungah TOPA ii Thukhenna
1Ammon thu TOPA in hi bangin son hi: “Israel pasalte koisung ah om ziam? A ngam a hung tu kuama om ngawl ziam? Banghangin Gad minamte ii ngam sia Molech pathian a bia mihingte in la sakin tua munah teang sak ziam? * 2Ahizong Rabbah khuapi ah a teang mihingte ii ngalkidona aw ka zaak sak tu hun hong theng tu a, a khuapi kisiacip in a khuanote kihaltum tu hi. Tasia ciang Israel in a ngam a laak sak mite kung pan a ngam la kik tu uh hi. 3Heshbon mihingte awng, au in kap vun! Ai sia kisia sak zo hi! Rabbah numeite awng khuangai in kap vun! Khau-ip puan silh in kap vun! Lungmang in tai kakoai vun. Na pathian Molech sia a thiampite le a uliante taw saltang tu in ki paipui tu hi. 4A thumaan ngawl mihingte awng banghangin kisa thei nu ziam? Na thahatna kiam susuk hi. Banghangin na thahatna uh suangin kuama in ko hong sim ngam buante ci thei nu ziam? 5Na kiim na paam panin launa kong theng sak tu hi. Na taikeak siat tu uh hi. Na suatak natu uh in na tai tek tu uh a, na ngalkapte a kaikhawm kik tu kuama om ngawl tu hi.

6“Ahihang nidang ciang Ammon sia ka nuamsa sak kik tu hi. Keima, TOPA in ka ci zo hi,” ci hi.

Edom tungah TOPA ii Thukhenna
7Vaanglianbelpa TOPA in Edom thu hi bangin son hi, “Edom mite in thumaan taw a thukhenna uh bosua zo ziam? Ngaisutna pha a piate in bangbang vawt le pha tu ci in son thei nawn ngawl ziam? A pilna theampo bo siat zo ziam? * 8Dedan mite awng, kiheak vun a tai vun! Buu vun! Esau ii suan le paalte ka susia tu hi, banghangziam cile amate daan ka piak tu hun hong theng zo hi. 9Mihingte in sapit nga a law uh ciang a ngui tungah tawm khe uh a ngutate in zanin hong pai ciang amate ii dei teng bek la uh hi. 10Ahihang Esau ii suan le paalte a nguaktang in ka koi zo a, a buhna munte ka kilangh sak zo hi, tua ahikom amate buu thei nawn ngawl uh hi. Edom mite a vekpi in kisusia zo hi. Khat zongh taang ngawl hi. 11Na tangate ka kungah hong koi tavun. Keima in amate ka keam tu hi. Na meingong numeite in kei hong beal thei hi.

12“Daan piak tu a, a kilawm ngawl mite ngangawn in daan thuakna hai pan dawn tu ahile, daan piak ngawlin suakta tu in kingaisun nu ziam? Hi ngawl hi, tua hai pan dawn hamtang tu nu hi! 13Bozrah khuapi sia a kiitak huai mun le kongaw ngam suak tu hi ci in keima mama in ka kiciam zo hi; mihingte in tua khua sia ciammuina in nei tu uh a, a min sia haamsiatna in zangh tu uh hi. A kiim a paam a om khuanote theampo a tawntung in kisiacip tu hi. Keima, TOPA in ka ci zo hi,” ci hi.

14Keima in, “Edom awng, TOPA kung panin thu khat ka nga zo hi. Minamte in a ngalkapte khawmtua in nang hong sim tu in a kithoai natu amate tungah son tu in TOPA in kamtai khat sawl zo hi. 15TOPA in nang hong thaneam sak tu a kuama in nang hong zakta ngawl tu hi. 16Na kiphatsakna in nang hong theam zo hi. Amate in nangma hong kiita tu hi ci a na ngaisut za in kuama in nang hong kiita ngawl hi. Nang in liangkawm tung le mualdawn saangna ah na teang a, muvanlai khat bangin a saangna ah na ten hangin TOPA in nang hong khiasuk veve tu hi. TOPA in ci zo hi,” ka ci hi.

17TOPA in, “Edom tungah a theng tu suksiatna sia nasia mama tu a, a kantan theampo in lamdang sa in ingh tu uh hi. 18Sodom khua, Gomorrah khua le a kiim a khuate a kisiat sak bangin Edom khua kisia sak tu hi. Tua munah kuama teang kik nawn ngawl tu hi. Keima, TOPA in ka ci zo hi. * 19Tawpi in Jordan Ngundung ngam tawngtol sung pan lopa hingna dui sungah a pai bangin, keima kong pai tu a, Edom mite a ngam uh panin thakhat thu in ka taikeak sak tu hi. Tasia ciang Keima ii teal ulian lampuipa in ngam uk tu hi. Kei taw kitee ngat thei tu akua om ziam? Akua in kei hong thato ngam tu ziam? Kei hong nalh zo tu ukpa akua om ziam? 20Tua ahikom Edom mite suksiat natu ka tupna le Teman khuapi sung mite tungah vawt tu ka tupnate ngai vun. A patangte uh ngangawn kikaikeak tu a, a kuama po liinglawng tu uh hi. 21Edom a puk ciang leitung buppi kiliing tu bangza in nging tu a, patau in a kaana aw sia Aqaba tuipi dok dongin kiza tu hi. 22Muvanlai in a tha phalin sa man tu, a suktun bangin ngalte in Bozrah sim tu hi. Tua ni in Edom ngalkapte sia nausuak numei bangin thin patau in om tu uh hi,” ci hi.

Damascus tungah TOPA ii Thukhenna
23TOPA in Damascus ii thu hi bangin son hi: “Hamath le Arpad khuapite sungah a teang mihingte sia thusia a zaak uh manin thin ngimin lau in om uh hi. A patauna te tuipi bangin amate tungah kihual a, amate tawlnga thei ngawl uh hi. * 24Damascus mite sia a tha uh zawmin lau in taikeak uh hi. Numei nausuak tu bang keakin na sa in ngim thuakin om uh hi. 25Tua a minthang a lungdam bul khuapi sia kinusia cip zo hi. 26Tua ni in a tangvalte sia khuapi sung lampi tungah kithat tu uh a, a ngalkapte theampo ki maaimot tu hi. 27Damascus luphungte mei taw ka hal tu a, Benhadad ii Kumpi inn sia ka haltum tu hi. Keima, Vaanglianbelpa TOPA in ka ci zo hi,” ci hi.

Kedar Minam tung le Hazor Khuapi tungah Thukhenna
28Babylonia Kumpipa Nebuchadnezzar ii a zaw Kedar minamte le Hazor ii uk ngamte taw kisai in TOPA ii cina panin: “Kedar mite sim vun a nisuana sangah a om minamte susia vun! 29A puanbukte le a tuu honte, a buk kongkha puankhaite le a buk sungah a om a nate theampo lak sak vun. A kalauh te la vun a a mite tungah, ‘Na kiim na paam theampo ah launa om hi’ ci in son vun.

30“Hazor mihingte awng, a khuala na ah tai vun a buu vun ci in Keima, TOPA in kong son khol hi. Babylonia Kumpipa Nebuchadnezzar in no tungah sawmna nei a, hi bangin ama in, 31‘Hong pai tavun! Ngam muangin in ngalmuang a kisa mite ih sim tu hi! A khuapi in kongpi la nei ngawl, taw kalh natu tawbu la nei ngawl a kidal vet ngawl hi,’ ci hi. 32“A kalauh te le a hul, a khoaite theampo la vun! A sam uh a tom in a meet mihingte sia mun theampo ah ka thethaang tu a, mun theampo pan amate tungah tuasiatna ka theng sak tu hi. 33Hazor ngam sia a tawntung in kongaw ngam kisuak sak tu a, ngiate bek tua munah teang tu hi. Tua munah kuama teang kik ngei ngawl tu hi. Keima, TOPA in ka ci zo hi,” ci hi.

Elam tungah TOPA ii Thukhenna
34Zedekiah ii Judah kumpi a sua zawk pociang, Vaanglianbelpa TOPA in Elam ngam thu ka tungah hong son hi. 35Ama in, “Elam ngam a thahat sak thalkap thiamte theampo ka that tu hi. 36Mun theampo panin Elam ngam sia hui in ka seam sak tu a, a ngaltai mite a thet ngawlna ngam khat beak om ngawl dongin a mite mun theampo ah ka thethaang tu hi. 37Amate a that nuam a ngalte Elam mite in ka kiita sak tu hi. Ka thin uuk mama na taw in Elam mite ka susia tu a, ka maaimot thiang dongin amate do tu in ngalkapte ka puak tu hi. 38A kumpite le a lampui uliante ka susia tu a, tua munah ka kumpi tokhum ka phut tu hi. 39Ahihang nidang ciang Elam mite ka nuamsa sak kik tu hi. Keima, TOPA in ka ci zo hi,” ci hi.


Jeremiah 50
Babylon A Kilaakna
1Babylon khuapi le a mite taw kisai in TOPA in hi bangin ka tungah hong son hi:

2“Minamte tungah hi thu taangko in!
Hi thu thang sak in!
Lim lak in a, a thu pualaak in; iim heak in!
Babylon bo zo hi!
A milim pathian Marduk kitamtham sak zo hi!
Babylon ii milimte maizum in ki om sak zo hi;
a kiihuai a milimte kisutham hi! *
3“Saksang panin minam khat Babylon sim tu in hong theng zo a Babylonia sia kongaw ngam suak sak tu hi. Mihing le nganhingte taikeak tu uh a, tua munah kuama teang ngawl tu hi,” hong ci hi.

Israel ii Heakkikna
4TOPA in, “Tua hun hong thet ciang, Israel le Judah mite ngeal kap kawmin hong pai tu uh a, a Pathian keima hong zong tu uh hi. 5Amate in Zion khua paina lam dongh tu uh a taciang tua san ah pai tu uh hi. Amate in keima taw a tawntung kiciamna khat vawt tu uh a, bangma hunin palsat ngei ngawl tu uh hi.

6“Ka mite sia tuucingte ii mualtung tengah a manthan sak a tuute taw kibang hi. Amate sia tuute bangin mual khat pan mual khat ah vakthap kakoai uh a, a inn omna mun mangil zo uh hi. 7Amate sia a mute theampo in sim uh hi. A ngalte in, ‘Amate sia TOPA tungah khial uh hi, tua ahikom hi bang a amate tungah ih vawt sia kikhial ngawl hi. A pu a pate in TOPA muang hi, tua ahiciang amate mama in TOPA tungah a thumaan tu uh ahi hi,’ ci uh hi.

8“Israel mite awng, Babylonia panin taikeak vun! Ngam hi sia taisan vun. A taisan masa bel hi vun! * 9Sak sangah a om a thahat minam pawl khat ka hanthawn tu a Babylonia ka sim sak tu hi. Amate in tua ngam sim tu in a thuangin kingual tu a, zo tu uh hi. Amate sia thal taw mui a kap ciang a khial ngei ngawl savai thiamte ahi uh hi. 10Babylonia khuapi kiphuul tu a, a phuulte in a dei theampo la tu uh hi. Keima, TOPA in ka ci zo hi,” ci hi.

Babylon ii Bona
11TOPA in, “Babylonia mihingte awng, ka minamte na suttol uh hi. Note lungdam in na kipaak uh a, khuipui ancil in a pai kakoai khat bang le siphu haamin a vak kakoai khat bang na hi uh hi, 12ahihang na khuapi lian uh sia kizawngsak tu a, kimaizum sak tu hi. Babylonia sia minam theampo sung panin a ngina ngawl bel minam suak tu a, a kongaw le tui om ngawl senneal ngam suak tu hi. 13Ka thin uukna hu in Babylon ah kuama teang ngawl tu hi; A siacip in ki nusia tu a, tua mun kantan in a paite theampo in lamdang sa in ingh tu uh hi.

14“Thal toaite awng, Babylon sim tu in kingual vun a kiim uum vun. Na thaltang theampo uh taw Babylon kap vun, banghangziam cile ama in keima TOPA tungah hong khial zo hi. 15Babylon khuapi kiimkot ah ngalsim aw taw au vun! Tu in Babylon in ngallel zo hi. A khuapi luphungte ki sulet zo a ki cimhtham sak zo hi. Keima in Babylonian te tungah phu ka la hi. Tua ahikom amate tungah phulam vun a, midangte tungah a vawt uh bangin amate tungah vawt vun. 16Tua ngam sungah thaicii kituu heak hen a, an kila heak hen. Tua munah a teang ngamdang mite theampo in Babylon a sim ngalkapte kiita tu uh a, a khua le a ngam ah cia kik tu uh hi,” ci hi.

Israelte ii Heak kikna
17TOPA in ci hi, “Israel mihingte sia tawpite ii delmang le a kithethaang tuute bang ahi uh hi. A masa bel in amate sia Assyria kumpipa in sim a, tua zawkciang Babylonia Kumpipa Nebuchadnezzar in a ngu khimtham hi. 18Tua ahikom, Keima, Vaanglianbelpa TOPA , Israel ii Pathian in, Assyria kumpipa daan ka piak bangma in Nebuchadnezzar Kumpipa le a ngam daan ka pia tu hi. 19Israel mite a ngamah ka teang sak kik tu hi. Amate in Carmel Mualtung le Bashan ngam sungah a ciin ante ne tu uh a, Ephraim le Gilead ngamte sungah a piang ante theampo a du bangin in ne tu uh hi. 20Tua hun a thet ciang, Israel ngamah khialna kimu ngawl tu a, Judah ngamah ngitlona kimu ngawl tu hi, banghangziam cile a nuntakna ka kheet lai mihingte ii khialna ka mai sak tu hi. Keima, TOPA in ka ci zo hi”.

Babylonia tungah Pathian ii Thukhenna
21TOPA in ci hi, “Merathaim mite le Pekod mite sim vun. That vun a susia cip vun. Kong thupiak theampo vawt vun. Keima, TOPA in ka ci zo hi. 22Hi ngamah ngal kisimna aw kiza a, suksiatna nasia takin om hi. 23Babylonia in leitung buppi sek taw seaktham a, tu in tua sek sia kitamtham sak zo hi! Tua ngamah a piang thute minam theampo in lamdang sa uh hi. 24Babylonia awng, kei nong do a, na awk hunlam zongh he ngawl na hi hang, thaang kong siana sungah na awk zo hi. 25Ka ngalhiamte ka koina mun ka hong zo a ka thin uukna taw in tua ngalhiamte ka pusua keak zo hi, banghangziam cile Keima, Vaanglianpipa TOPA, Vaanglianbelpa in, Babylonia ah sep tu nasep ka nei hang ahi hi. 26Mun theampo pan sim vun a, a antang kholna munte hong keak vun! Na sutol vanhte antang sen bangin seng to vun! A ngam susia vun! Bang mama khe heak vun! 27A ngalkapte theampo that vun! Amate mon vun! Babylonia mihingte a lal na hi zo uh hi! Amate daan piak tu hun hong theng zo hi!” ci hi.

( 28 Ngaltaite Babylon pan ngelku in Jerusalem theng uh a, amate in Babylon mite ii ama Biakinn tungah a vawt nate hu in TOPA ih Pathian in bangbangin phu la ci sia son uh hi.)

29“Babylon sim tu in thalkap thiamte son vun. Thal le thaltang a zangh thiamte theampo kuan sak vun. A khuapi kiim uum vun a khat zongh suakta sak heak vun. A vawt bangin thuh kik vun, midangte tungah a vawt bangin ama tungah vawt vun, banghangziam cile ama in Israel ii a Thiangtho Pa, Keima kiphatsakna taw hong langpan hi. * 30Tua ahikom a tangvalte sia khuapi sung lampi tungah kithatlum tu a, a ngalkapte theampo sia tua ni in kimaimot tu hi. Keima, TOPA in ka ci zo hi.

31“Babylonia awng, nang sia kiphatsakna taw kidim ni hi. Tua hu in Vaanglianpipa TOPA Vaanglianbelpa, Keima in nang kong langpan hi! Nang dan kong piak tu hun hong theng zo hi. 32A kiphasak na ngam sia lutu in puk tu a, kuama in nang hong phongto ngawl tu hi. Na khuapite mei taw ka hal tu a, a kiim ah a om theampo kaangtum tu hi,” ci hi. 33Vaanglianbelpa TOPA in, “Israel mite le Judah mite in zawthawk vawtna thuak uh hi. Amate a mante theampo in amate hi cinten in cingin pusuak sak ngawl tu hi. 34Ahihang amate a suatak tu pa sia thahat a, ama min sia Vaanglianbelpa TOPA ahi hi. Ama mama in amate thu vaan tu a, leitung ah kilemna theng sak tu a, ahihang Babylonia mihingte tungah ngimna theng tu hi,” ci hi.

35TOPA in ci hi,
“Babylonia ah thina theng tu hi!
A mihingte, a ukte le a mipilte tungah thina theng tu hi.
36Leeilot kamsangte tungah thina theng tu hi–
bang mawmawt uh ziam!
A ngalkapte tungah thina theng tu hi–
bangza in lau huai ziam!
37A siphute le a ngaleangte susia vun!
A cial ngalkapte tungah thina theng tu hi–
bangza in zawm ziam!
A sum a paaite susia vun suttol in la vun.
38A ngamah nguatui hang sak vun a, a ngunte kang sak vun.
Babylonia sia a kiitak huai milim biakna ngam hi a,
milimte hu in mihingte a mamaw kisua uh hi.
39“Tua ahikom Babylon sia doaite, tha ngilote le vacim thiangtho ngawlte tenna ngam suak tu hi. Tua munah bangma hun in mihing teang kik ngei nawn ngawl tu hi. * 40Sodom khua, Gomorrah khua le a kiim a khuate ka suksiat bangin Babylon ka susia tu hi. Tua munah kuama teang kik ngei ngawl tu hi. Keima, TOPA in ka ci zo hi. *

41“Sak sangah a om ngam panin a khuala a om a thahat minam khat hong pai hi; kumpi tam mama ngal do tu in kithoai uh hi.
42Amate in a thalte le a namsaute toai uh hi;
Amate sia ngilo a ngual hesuakna nei ngawl uh hi.
A siphute tung a to uh ciang,
tuipi hawk bangin nging hi.
Babylonia sim tu in amate kithoai uh hi.
43Babylonia kumpipa in tua thu za a, a khutte zaw hi.
Ama in numei nausuak tu bangin
thin ngimna le tak ngimna thuak hi.
44“Jordan ngundung duithuk sung pan lopa hingna ngam ah a pai to tawpi khat bangin Keima, TOPA kong pai tu a, Babylonian te a khuapi uh pan thakhat thu in ka taikeak sak tu hi. Tasia zawkciang lampui ka tealpa in ngam uk tu hi. Kei taw kitee ngat thei tu akua om ziam? Akua in kei hong thato ngam tu ziam? Hong langpan ngam tu kumpi akua bang om ziam? 45Tua ahikom Babylon khuapi suksiat natu ka tupna le a mite tungah ka vawt tu zia ka sawmna hong ngai tavun. A patangte ngangawn kikaikeak tu a, mihing theampo kilau sak tu hi. 46Babylon a bo ciang, a bona awnging nasia tu ahikom leitung buppi liing tu hi. Patau in a auna awte minam dangte in za tu uh hi,” ci hi.