Laithiangtho Dokna (Daniel 11-12)

1.  Persia ngam a thahat bel laitakin ___ngam thato tu hi.

a. Egypt

b. Greece 

c. Syria

2. Kum tam ma kilem in a om zawkciang  Egypt sia kuate in sim tu ziam? 

a. Egypt

b. Greece 

c. Syria

3. Syria kumpipa a zom tu pa sia ___ ngawl mi ngilo khat hi tu hi. 

a. itna anei ngawl

b. kumpi tu in a kilawm

c. siatna anei 

4. Kumhpi tu akilawm ngawl Syria kumhpipa sia bang thiam ziam? 

a. Ngalsimdan

b. Theamdan

c. Savaidan

5. Kumhpi tu akilawm ngawl Syria kumhpipa in akuate lau tu ziam? 

a. Judahte

b. Romete

c. Egypt asim

6. Syria in ___ asim ciang Edom ngam, Moab ngam le Ammon ngam suakta tu  hi. 

a. Assyria

b. Romete

c. Egypt asim

7. Pathian ii Laibu sung ah aki at min theampo ki___tu hi.

a. that siat

b. kingum 

c. kaikhawm 

8. Daniel  in ___ ah a ding mihing nii mu hi. 

a. mualtungah

b. ngunlang khat veve

c. pangkawm 

9.  Vantung lalang in bangbangh kamciam vawt ziam? 

a. a peangte tuan

b. a khutte nii laamto

c. a khutte sil 

10. Nalamdang piangte sia bang tan vei ngei tu ziam? 

a. Kum sali le kum lang

b. Kum liat le kum lang

c. Kum thum le kum lang 

11.  A kiitak huai hun pan kipan ni ___ngei tu hi.

a. 1300

b. 1290 

c. 1335 

12. Ni ___ thumaan in a ngak zote sia in mihing lungdamte hi!

a. 1300 bo dong

b. 1335 bo dong

c. 1375 bo dong

Daniel 11

¹Ama in kei hong hu tu le hong dal tu in tavuan nei hi. ²Tua hi a, tu a kong son tu thu in thumaan ahi hi,” ci hi.

Egypt le Syria Kumpi Ngamte

Vantung lalang in, “Kumpi thum in Persia ngam uk tu a, tua zom in a dang teng sangin a hau zaw kumpi a lina hong khang tu hi. Ama in a thahat bel laitak le a haubel laitakin Greece kumpi ngam thato tu hi.

³“Tua zawkciang ngalhang kumpi khat piang tu hi. Ama in ngamlian khat uk tu a, ama uuk bang papo in vawt tu hi. ⁴Ahizong a thahat bel laitakin a ngam kitamtham tu a, khen li kisua tu hi. Ama ii suan le paal ahi ngawl kumpite in ama taangin kumpi seam tu a, ahihang amate in ama vaangletna za in vaang nei ngawl tu uh hi.

⁵“Egypt ngam kumpipa a thahat tu hi. Ahizong a ngalkap mang lianbelte khat sia thahat zaw lai tu a, ngam a zai zaw uk tu hi. ⁶Kum tam mama zawkciang Egypt kumpipa in Syria kumpipa taw kipawl khopna vawt tu a, a tanu zong a zi tu in pia tu hi. Ahihang tua kipawl khopna sia kho ngawl tu a, tua numei nu, a pasal, a ta le a tonpui naseamte theampo kithatlum tu hi. ⁷Tua zawk hai ngawlin Egypt kumpipa tanu ii bete khat kumpi suak tu hi. Tua kumpipa in Syria kumpipa ii ngalkapte sim tu a, a kulh sungah tum in zo tu hi. ⁸Ama in amate ii milim pathiante le tua milim pathiante biak piakna in a zak kham le ngun taw kivawt nate sia Egypt ngamah pua kik tu hi. Kum tam ma kilem in a om zawkciang, ⁹Syria kumpipa in Egypt ngam sim tu a, ahihang ama sia ki nungkin sak kik tu hi.

¹⁰“Syria kumpipa ii tapate ngalsim tu in kithoai tu a, ngalkap tam mama khawm tu hi. Kumpipa tapate sung pan khat in tui liim bangin ngalte ii kulh sim tu hi. ¹¹Egypt kumpipa a thin uukna taw in Syria kumpipa sim tu a, a ngalkapte tam mama mat sak tu hi. ¹²Ama a ngal zawna le ngalkap tam mama a thalup hu in kiphasak tu a, ahihang ngal zo tan ngawl tu hi.

¹³“Syria kumpipa cia kikin a masa a nei ngalkap phaza sang a tam zaw ngalkap khawm tu hi. A hun cing a sak ciang ama in ngalhiam taw a kinging phitphet sa a, a om ngalkap tam mama taw kuan kik tu hi. ¹⁴Taciang mihing tam mama in Egypt kumpipa leedo tu uh hi. A mu sa mu kholna hu in, Daniel awng, na minam sung pan a maitat mihing pawlkhat in leedo tu uh hi, ahizong lel tu uh hi. ¹⁵Tua ahikom Syria kumpipa in kulh taw a ki uum khuapi khat uumci in la tu hi. Egypt ngalkapte in ngal do suak ngawl tu hi. Amate sung pan a hatbel pa ngangawn zongh in tha nei ngawl tu hi. ¹⁶A nang tu om nawn ngawl ahikom Syria ngalkap pa in a uk bang papo in amate vawt tu hi. Ama in Kamciamna Ngam sungah ding tu a, tua ngam sia a khut nuai ah koi tu hi.

¹⁷“Syria kumpipa in a ngalkap buppi zanghin ngalsim tu ngaisun hi. Taciang a ngal pa ii ngam a suksiat natu in ama in a ngalpa taw kipawlna khat vawtin a tanu taw kiteang sak tu hi; ahihang ama ngaisutna tangtung ngawl tu hi. ¹⁸Tua zawkciang ama in tuipi hui ah ngamte sim tu a, tam mama zo tu hi. Ahihang ngamdang lampui khat in ama zo tu a, a kisak theina teng bo sak tu hi; ama in Syria kumpipa ii kisak theina sia ama Syria kumpipa mama tungah tung sak kik nanak tu hi. ¹⁹Kumpipa in ama ngam kulhte zuan kik tu hi, ahihang ama in ngallel tu a, tabangin ama bo tu hi.

²⁰“Kumpi dang khat in ama nungzui tu a, tua kumpipa in a ngam hauna khanto natu in phiangshia khonna taw mihingte nengcip tu in ulian khat sawl tu hi. Tawmvei no sungin tua kumpipa kithatlum tu a, ahizong mihonpi mu na ah hi ngawl tu a ngal sungah zongh hi ngawl tu hi,” ci hi.

A Ngilo Syria Kumpipa

²¹Vantung lalang in son thiang tato in; “Syria kumpipa a zom tu pa sia kumpi tu in a kilawm ngawl mi ngilo khat hi tu hi. Ahihang ama in muanmawk khol ngawlin, hong pai tu a ngual theam thiamna taw kumpi za suan tu hi. ²²Ama thu a nial papo, Pathian ii Thiampi Sang ahi keak zonghin kinil keakin, kibo sak tu hi. ²³Kilemna vawtna taw, ama in minam dangte theam tu a, ama sia minam no khat bek uk hi napi a thahat va-ial tu hi. ²⁴Ama in kingin natu thu pia khol ngawlin ngamhau khat sim tu a, a pu a pate kuama ii vawt ngei ngawl nate vawt tu hi. Taciang ama in ngal sungah a laak vanhte le nate sia a nungzuite hawm sak tu hi. Ama in ngal dalna kulhte sim tu in ngeal tu hi, ahihang ama hun bo pal tu hi.

²⁵“Ama in Egypt kumpipa sim tu in hang takin ngalkap tam mama khawm tu hi. Egypt kumpipa zongh in amate sim tu in a hat mama le ngalkap tam mama taw kinging tu hi. Ahihang Egypt kumpipa sia kitheam tu a, ngal zo ngawl tu hi. ²⁶A kinaipui bel thudok mipilte in ama sia sak tu uh hi. A ngalkapte tam mama ki thatlum tu a, ki bo sak tu hi. ²⁷Taciang tua kumpite ngeal sabuai khat ah an nekhawm tu uh hi. Ahihang a thinsung pha ngawl khawm uh a, khat le khat kitheam tu uh hi. A hun theng ngawl lai ahikom a dei bang nga ngawl tu uh hi. ²⁸Syria kumpipa sia Pathian mite ii biakna suksiat sak tu khensat sa in ngal sungah a vanh laakte theampo taw a ngam zuan kik tu hi. Ama sia a uuk bangpo in ngamta tu a, tua zawkciang a ngam ah cia kik tu hi.

²⁹“Tua zawkciang ama in Egypt ngam sim leleau tu a, ahihang hi hun ciang thutuam khat piang tu hi. ³⁰Rome mite in ama sim tu in teambaw taw hong pai tu a ama lau thawng tu hi.

“Taciang ama a thin uukin heak kik tu a, Pathian ii mite biakna susia tu in hanciam tu hi. Ama in tua biakna a taisan sate ii heltuana zui tu hi. ³¹A ngalkap pawlkhatte in Biakinn nin sak tu uh hi. Amate in nisim biakpiaknate tawp sak tu uh a, A kiihuai A kiitak huai nate koi tu uh hi. * ³²Theamna taw kumpipa in a biakna uh a nusia sa mihingte ii panpuina nga tu hi, ahihang Pathian nungzui mihingte in do kik tu uh hi. ³³Mihingte ii a ciim lampuite in amate ii ciimnate midang tam mama hawm tu uh hi. Ahihang tawmvei sungin amate pawlkhat ngal sungah kithatlum tu a, ahibale mei taw kihal lum tu a, taciang pawlkhatte sia kisuttol tu a, thong kitaak sak tu hi. ³⁴Tabangin tha na a thuak laitakin, Pathian ii mihingte in huna tawmno khat nga tu uh a, ahizong amate a pawl pui mihing tam mama te sia amate phat tuam natu bek a, a pawlpui ahi hi. ³⁵Tua mihing ciim lampuite pawlkhat kithatlum tu a, ahihang hi sia hu in mihingte ki thiansua tu hi. Hi bang sepna sia Pathian ii see sa hun, a thet dong kizom suak tu hi.

³⁶“Syria kumpipa in ama uuk babangin ngamta tu hi. Ama in Pathian sangin lian zaw ing, A lianbel Pathian sang zongin lian zaw ing, ci in ki phasak tu hi. Ama sia Pathian ii daan a piak matengin kiphasak thei tu hi. Pathian in ama ii ngeal sa bang vateak in vawt tu hi. * ³⁷Kumpipa in a pu a pate ii biak pathian le numeite ii it pathian zongh melsia tu hi. A tatak in ama in pathian theampo melsia tu hi, banghangziam cile ama sia tuate sangin lian zaw kisa hi. ³⁸Tuate luangin ama in kulhte a dal pathian sia upat zaw tu hi. Ama in a pu a pate ii a biak ngei ngawl pathian tungah kham, ngun, suang manphate le a dang a manpha letsongte pia tu hi. ³⁹Ama ii kulhte cing tu in, ama in ngamdang pathian a bia mihingte zangh tu hi. Ama in, ama ukpa in a saangte minphatna lian pia tu a, zaletna lian pia in minphatna tel in leitangh pia tu hi.

⁴⁰“Syria kumpipa ii hun a bo dektak ciang, Egypt kumpipa in ama sim tu a, Syria kumpipa in a tha nei theampo taw, siphuleangte, siphute le teambaw tam mama zanghin Egypt kumpipa sim kik tu hi. Ama in namthuam bangin ngam tam mama sim tu hi. ⁴¹Ama in Kamciamna Ngam ngangawn sim in, tul tam mama that tu hi. Ahihang Edom ngam, Moab ngam le Ammon ngam sungah a taanglai sun teng suakta tu uh hi. ⁴²Ama in tua ngamte theampo a sim ciang, Egypt ngam ngangawn ki khoaikhe ngawl tu hi. ⁴³Ama in Egypt ngam ii a phual kham le ngun le a dang a neisa a manpha teng laak sak tu hi. Ama in Libya le Ethiopia ngam zo tu hi. ⁴⁴Taciang, nisuana sang pan le saksang pan a hong piang thuthak in ama patau sak tu a, taciang ama in thin uuk tatakna taw simin, mihing tam mama that tu hi. ⁴⁵Ama in a kumpi puanbuk liante ngangawn sia Biakinn dinna mual le tuipi kilaklaw ah sa tu hi. Ahihang ama a hu tu kuama om ngawl a tua munah ama thi tu hi,” ci hi.

Daniel 12

Hun Khak bel

¹Puankaang neal puanpaak silh vantung lalang in, “Tua hun ciang na mite a cing, a lian vantung lalang Michael kilangh tu hi. Taciang minamte ii a pian pan kipan a thuak ngei ngawl a nasia bel ngimna hun theng tu hi. Tua hun a thet ciang Pathian ii laibu sungah a min a ki at na mihingte theampo kingum tu hi. * ²A thi sate tam mama nungta kik tu uh hi; pawlkhatte sia tawntung nuntakna nga tu uh a, pawlkhatte in tawntung maimawlna thuak tu uh hi. * ³Lampui ciimte sia vantung khuavak taw taangkhawm tu uh hi. A pha ngamtat tu in mihing tam thu a hilte sia aksi bangin taang tawntung tu uh hi,” ci hi.

⁴Ama in kei tungah, “Daniel awng, tu in leitung a bo dong laibu khup in a, a tungah tazeik tum in. Tua hun sungin, mihingte tam mama in bang thu piang tu ziam ci thu a heak nopna taw hanciam thathong tu uh hi,” hong ci hi. *

⁵Taciang keima in ngunlang khat veve ah a ding mihing nii ka mu hi. ⁶Amate khat in tuilu sang a khuala zaw hiatna ah a ding vantung lalang tungah, “Hi na lamdang piangte sia bang tan vei ngei tu ziam?” ci in dongh hi.

⁷Vantung lalang in a khutte nii vantung sangah laamto a, a tawntung Pathian min taw a ciliap huai kamciamna khat vawt hi. Ama in, “Kum thum le kum lang hi tu hi. Pathian ii mite a kivawtsiatna a bo ciang hi thute theampo tangtung siat tu hi,” ci ka za hi. *

⁸Ama thu son ka za hi, ahihang a ci nopna ka tel bua hi. Tua ahikom, “Ahihang topa awng, bangbangin bo tu ziam?” ci in ka dongh hi.

⁹Ama in, “Daniel awng, tu in pai tu ni hi, banghangziam cile hi thute sia huntawpna hong thet mateng kuama ii heak ngawl tu in, thuku hi a, sealcip tu ahi hi. ¹⁰Mihing tam mama kithiansua tu hi. Mi ngilote in tel thei ngawl tu uh a, ngilo paisuak tu uh hi; mi ciimte bekin tel thei tu uh hi. *

¹¹“Nisim biakpiakna te a ki tawp sak hun pan, tua ahibale A kiihuai le A kiitak huai hun pan kipan ni 1290 ngei tu hi! * ¹²Ni 1335 bo dong thumaan in a ngak zote sia in mihing lungdamte hi!

¹³“Tua ahiciang, nangma, Daniel awng, hun tawp dongin thumaan in. Taciang na thi tu hi, ahihang hun bo ciang na minphatna tel saang tu in na tho tu hi,” ci in zo hi.